هوس غیر معمول غذایی به معنی میل شدید به یک غذا یا یک مواد خوراکی (گاهی غیر ) خاص است. این میل میتواند غیرقابل کنترل به نظر برسد و ممکن است فرد احساس کند تا زمانی که آن مورد خاص را دریافت نکند، نمیتواند گرسنگی خود را برطرف کند. هوسهای غیر معمول غذایی بسیار رایج است، به طوری که بیش از 90٪ مردم آن را تجربه میکنند.
همانطور که مشاوره پزشکی تلفنی بیان میکند؛ هر فردی هوسهای خود را متفاوت تجربه میکند، اما این هوس معمولا گذرا است و اغلب برای غذاهای فرآوری شده حاوی قند، نمک و چربیهای ناسالم زیاد است. منبع معتبر تحقیقات نشان میدهد که مردان بیشتر تمایل به غذاهای شور دارند، در حالی که زنان بیشتر تمایل به غذاهای پرچرب و شیرین دارند.
هوس غیر معمول غذایی میتواند فرد را به سمت خوردن غذاهایی سوق دهد که اثرات نامطلوبی بر سلامتی دارند و میتوانند تلاش برای پیروی از یک رژیم غذایی سالم را مختل کنند. این مقاله به علل هوسهای غیر معمول غذایی و غیر غذایی میپردازد و توضیح میدهد که افراد چه اقدامات سادهای را میتوانند برای مقابله با آنها انجام دهند.
علت بروز هوسهای غیر معمول چیست؟
افراد ممکن است هوسهای غذایی را بدون وجود هیچگونه محرکی تجربه کنند، یا ممکن است مربوط به دیدن، بوییدن یا شنیدن یک غذای خاص این هوسها ایجاد شوند. به عنوان مثال، دیدن یک تبلیغ برای شکلات ممکن است میل به آن را ایجاد کند.
نواحی مغز که مسئول حافظه، لذت و پاداش هستند، در میل به غذا نقش دارند. عدم تعادل هورمونهایی مانند لپتین و سروتونین نیز میتواند منجر به میل به غذا شود. هوسها همچنین مراکز اشتهای مغز را درگیر میکنند، حتی اگر آنها از معقوله گرسنگی جدا باشند.
عوامل مختلفی میتواند بر هوس غذایی افراد تأثیر بگذارد. در افرادی که قاعدگی دارند، نوسانات هورمونی در طول چرخه قاعدگی میتواند هوس غذایی ایجاد کند. افراد در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی میتوانند هوس شدیدی را تجربه کنند. همچنین ممکن است فرد پیکا را تجربه کند که ولع مصرف مواد غیرخوراکی مانند گچ، خاک، سکه یا تراشههای یخ است.
احساسات همچنین میتوانند به بروز هوسهای غیر معقول کمک کنند، مانند مواردی که غذا خوردن راحت است. همچنین ممکن است برخی از هوسهای غذایی مربوط به غذاهای خاصی باشد زیرا بدن به مواد مغذی خاصی نیاز دارد. دو نوع هوس غذایی وجود دارد: انتخابی و غیرانتخابی.
- هوس انتخابی، هوس خوردن غذاهای خاص است، مانند شکلات تختهای مورد علاقه یک فرد، یک همبرگر خاص از رستوران مورد علاقه او، یا یک کیسه چیپس سیب زمینی با طعم خاص.
- گرسنگی غیرانتخابی میل به خوردن هر چیزی است. ممکن است نتیجه گرسنگی واقعی باشد، اما میتواند نشانه تشنگی نیز باشد. نوشیدن آب ممکن است به کاهش هوسهای غیرانتخابی شدید کمک کند.
اختلال هوس های غیر معمول چیست؟
اختلال هوس های غیر معمول به عنوان سندروم یا اختلال پیکا شناخته میشود که یک اختلال خوردن است که با خوردن اقلامی غیر از غذا مانند خرده رنگ، خاک، کاغذ یا مو مشخص میشود. به طور خاص، کسانی که پیکا دارند موادی را میبلعند یا میخورند که ارزش غذایی واقعی ندارند.
این عارضه در کودکان شایعتر است، اما اختلال هوس های غیر معمول میتواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. این بیماری با برخی از انواع ناتوانیهای ذهنی و رشدی مانند اختلال طیف اوتیسم مرتبط است.
حدودا یک سوم از کودکان بین 1 تا 6 سال ممکن است نوعی اختلال خوردن پیکا را نشان دهند. توجه به این نکته مهم است که کودکان زیر 2 سال به پیکا تشخیص داده نمیشوند، زیرا کودکان نوپا و کودکان کوچکتر معمولا قرار دادن وسایل خارجی در دهان، میتواند در بزرگسالانی که تمایل به داشتن نوع خاصی از بافت در دهان دارند، رخ دهد.
افرادی که باردار هستند دارای نوعی پیکا یا هوس های غیر معمول هستند که ممکن است ناشی از ولع مصرف برخی مواد مغذی (مانند مواد معدنی موجود در خاک) باشد. کمبود آهن و روی میتواند باعث هوس خوردن خاک که قطعا یک وش غیر معمول است، شود. نوع دیگری از این هوسها که تصور می شود با میل به مواد مغذی مرتبط است، ژئوفاژی نام دارد که شامل خوردن مواد خاکی مانند خاک رس است.
علائم و ویژگیهای هوس های غیر معمول
علائم پیکا یا اختلال هوس های غیر معمول طیف وسیعی دارد، اما همه آنها با تأثیر اقلام غیرغذایی که بلعیده میشوند مرتبط هستند. علائم پیکا در نتیجه محتوای سمی و یا همچنین باکتریهای موجود در اقلام غیرخوراکی که بلعیده میشوند رخ میدهند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- درد در معده (یا گرفتگی شکم که میتواند نشان دهنده انسداد روده باشد)
- یبوست
- اسهال
- زخم معده (که ممکن است باعث ایجاد خون در مدفوع شود)
- علائم مسمومیت با سرب (اگر تراشههای رنگ حاوی سرب بلعیده شوند)
- صدمات وارده به دندان (مانند شکستگی یا آسیب دیدگی دندان در اثر جویدن اقلام سخت غیرخوراکی)
- انسداد روده (در اثر خوردن اقلام غیر خوراکی که قابل هضم نیستند و در نهایت باعث مسدود شدن روده میشوند)
- عفونتها (ناشی از میکروبها و یا انگلهایی که از طریق ماده غیرغذایی بلعیده شده وارد بدن میشوند)
- خستگی
- مشکلات رفتاری
- مشکلات مدرسه
مشاوره تلفنی پزشکی رایگان ابلاغ میکند که اکثر افراد مبتلا به اختلال هوس های غیر معمول علاوه بر مصرف مواد غیرخوراکی، غذاهای مملو از مواد مغذی منظم میخورند. اما در بسیاری از موارد، کسانی که تحت تأثیر پیکا قرار میگیرند، از نظر تغذیهای دچار سوء تغذیه هستند. اگر علائم خفگی یا درد شدید را در فردی مبتلا به پیکا مشاهده کردید یا خودتان آنها را تجربه کردید با اورژانس تماس بگیرید.
افراد مبتلا به هوس های غیر معمول چه میخورند؟
اقلام غیرخوراکی رایجی که توسط افراد (کودکان و بزرگسالان) مبتلا به پیکا مصرف میشود بسیار متنوع و متفاوت هستند. لازم است بدانید که برخی از این هوس های غیر معمول به علت کمبود ویتامین و یا … در بدن ایجاد میشوند. این مواد غیر خوراکی عبارتند از:
- خاک
- کاغذ
- خاک رس
- مدفوع حیوانات
- یخ
- تراشه رنگ
- شن
- مو
- گچ
- گیاهان یا علف
- ته سیگار
- سنگها
- اسباب بازیها (مانند آجر لگو)
- نوارهای لاستیکی
- شامپو
- پارچه
- رشته
- پشم
- پودر تالک
- آدامس
چگونه علت هوس های غیر معمول تشخیص داده میشود؟
به گفته مشاوره پزشکی رایگان، هیچ آزمایش آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص پیکا یا هوس های غیر معمول وجود ندارد. تشخیص در درجه اول با گرفتن شرح حال بیمار و همچنین از گزارش اعضای خانواده (به ویژه برای کودکان مبتلا به پیکا) انجام میشود.
تستهای تشخیصی
آزمایشات انجام شده برای کسانی که مشکوک به پیکا هستند ممکن است شامل موارد زیر باشد.
- آزمایش خون: به منظور ارزیابی احتمال کم خونی، سطح پایین روی یا آهن
- نمونههای مدفوع: برای آزمایش خونریزی روده ای ناشی از آسیب ناشی از بلع مواد غیرخوراکی
- ارزیابی انسداد روده: با انجام اشعه ایکس یا سایر آزمایشات تصویربرداری انجام میشود
- سطوح سرب: برای ارزیابی مسمومیت با سرب در مواردی که فرد مبتلا به پیکا تراشههای رنگ میخورد.
- آزمایشهایی برای بررسی وجود انگل یا باکتری ناشی از خوردن خاک یا سایر موارد
- ارزیابی کاهش وزن
- آزمایش کمبودهای تغذیهای
عوامل واجد شرایط برای تشخیص پیکا
معیارهای علائمی که فرد را واجد شرایط تشخیص پیکا میکند عبارتند از:
- خوردن مداوم مواد غیرخوراکی (به مدت یک ماه یا بیشتر)، حتی اگر غذاها باعث بیماری یا ناراحتی (مانند حالت تهوع) شوند.
- بلعیدن یک ماده غیر خوراکی که بخشی از یک عمل طبیعی حمایت شده از نظر فرهنگی یا اجتماعی نیست (به عنوان مثال، برخی فرهنگها معمولاً خاک رس را برای اهداف دارویی به عنوان بخشی از پیشینه فرهنگی خود میخورند)
- خوردن اقلام غیرخوراکی باید از نظر رشد نامناسب باشد (به عنوان مثال، کودکی که زیر 2 سال سن دارد معمولاً مواد غیر خوراکی را در دهان میگذارد و بنابراین تا بعد از 2 سالگی تشخیص داده نمیشود که پیکا دارد).
- نوع مواد غیرخوراکی که مصرف میشود اغلب با توجه به سن فرد و در دسترس بودن مواد غیرخوراکی تغییر میکند.
چه چیزی منجر به ایجاد هوس های غیر معمول میشود؟
اگرچه علت دقیق پیکا یا هوس های غیر معمول ناشناخته است، با این حال تیم مشاوره تلفنی پزشکی میدانند شرایطی وجود دارد که باعث میشود فرد بیشتر در معرض خطر ابتلا به پیکا باشد. برخی از این عوامل خطر شامل موارد اشاره شده در زیر هستند:
- اختلالات رشدی و ناتوانیهای ذهنی، مانند اختلال طیف اوتیسم
- شرایط سلامت روان، مانند اسکیزوفرنی یا اختلال وسواس فکری-اجباری
- کسانی که دچار سوءتغذیه هستند یا از گرسنگی رنج میبرند و در نتیجه سطوح پایینی از مواد مغذی مانند آهن و روی دارند که میتواند انواع خاصی از هوس های غیر معمول را تحریک کند.
- استرس، مانند کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند یا مورد بی توجهی قرار گرفتهاند یا در فقر شدید زندگی میکنند
- در طول بارداری، در موارد نادر، افرادی که باردار هستند، هوس های غیر معمولی دارند، که ممکن است به کمبود آهن مرتبط باشد.
هوس های غیر معمول را میتوان با چندین شرایط دیگر مرتبط دانست، از جمله:
- کشیدن مو (اختلالی به نام تریکوتیلومانیا)
- برداشتن پوست (اختلالی به نام اکسکوریشن)
تعداد کلی افراد مبتلا به پیکا مشخص نیست، اما تصور میشود که در کشورهای در حال توسعه شیوع بیشتری نسبت به ایالات متحده دارد.
علل وجود هوس های غیر معمول در کودکان مبتلا به اوتیسم
عوامل متعددی با پیکا در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مرتبط است. دلایلی که این کودکان اغلب هوس خوردن موارد غیرغذایی یا غیرخوراکی میکنند ممکن است شامل موارد زیر باشد.
- بازخورد حسی (که به آن تقویت خودکار نیز گفته میشود): این تمایل به خوردن موارد غیرغذایی منجر به ایجاد یک احساس لذت بخش میشود.
- ناتوانی در رمزگشایی بین غذاها و غیرخوراکیها: برخی از کودکان اقلام غیرغذایی میخورند زیرا معتقدند این مواد غذایی خوراکی هستند. (قادر به تشخیص مواد خوراکی و غیر خوراکی نیستند)
- کمبود مواد مغذی: این شامل کمبود سطوح کافی آهن یا روی است
چگونه اختلال هوس های غیر معمول درمان میشود؟
همانطور که مشاوره پزشکی رایگان توضیح میدهد؛ درمان پیکا بسته به عوامل زمینهای مرتبط با این بیماری متفاوت است. برای ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی مهم است که به علائمی که اغلب از پیکا ناشی میشود، رسیدگی کنند. بسته به اینکه کدام اقلام غیرغذایی بلعیده میشوند، این علائم متفاوت است. علائم رایجی که برای مبتلایان به اختلال هوس های غیر معمول نیاز به درمان دارند عبارتند از:
- داروهای یبوست یا اسهال
- درمان زخم معده
- درمان آنتی بیوتیکی برای عفونتها
- مکملهای غذایی برای کمبودهای تغذیهای
- رسیدگی به سایر مشکلات پزشکی، مانند مسمومیت با سرب
رفتار درمانی
پیکا یا اختلال هوس های غیر معمول از نظر رفتاری توسط مشاوره تلفنی پزشکی رایگان مورد بررسی قرار گرفته شده است و نتیجه به دست آمده نشان داده است که رفتار این اختلال دارای ویژگیهای مشابه پرخوری عصبی، تریکوفاژی و اختلال وسواس فکری-اجباری است. روشهای درمانی که به خود رفتار پیکا میپردازد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارجاع به یک متخصص سلامت روان یا سلامت رفتار
- برنامه اصلاح رفتار، مانند تغییر و جهت دادن توجه کودک به دور از شی غیر خوراکی و دادن پاداش برای انتخاب مواد غذایی به جای اقلام غیرخوراکی.
- داروهایی برای مدیریت مشکلات رفتاری، برای کمک به کاهش میل و انگیزهها برای خوردن مواد غیرخوراکی
متخصصان آموزش دیده در درمان پیکا ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- یک تحلیلگر رفتار (با تجربه در ارزیابی رفتاری عملکردی و اجرای مداخلات رفتاری)
- روانشناس با تجربه در تحلیل رفتار کاربردی، که نوعی درمان با هدف بهبود رفتارهای خاص است
- یک متخصص اطفال که در درمان مشکلات رفتاری تخصص دارد
چشم انداز هوس های غیر معمول
میزان موفقیت برای درمان این اختلال، بسته به علل زمینهای و هر عامل مرتبط، کمی متفاوت است. در بچهها، پیکا معمولاً با بزرگ شدن بهبود مییابد. اما برای کسانی که بیماری روانی یا اختلالات رشدی دارند، معمولاً تا سنین نوجوانی یا حتی بزرگسالی ادامه مییابد.
مشخص شده است که درمان پیکا در کودکانی که تحت ارزیابی پزشکی و ارزیابی رفتاری توسط یک متخصص سلامت روان یا متخصص پزشکی قرار گرفتهاند، موفقیتآمیزتر است. یک ارزیابی پزشکی کامل میتواند منجر به درمان مؤثر مشکلات زمینهای، مانند کمبودهای تغذیهای که ممکن است رفع این اختلال را به دنبال داشته باشد، شود.
مقابله یا اختلال پیکا
کنار آمدن با کودکی که پیکا دارد، میتواند بسیار چالش برانگیز باشد. مهم است که با متخصصان باتجربه از قبیل مشاوره پزشکی رایگان آشنا شوید و در درمان شرایط رفتار اجباری مانند پیکا آموزش دیده باشید. راهبردهای زیادی وجود دارد که میتوان برای کمک به توانمندسازی والدین برای مدیریت بهتر وضعیت به کار برد. این به نوبه خود استرس را کاهش میدهد و مقابله مثبت را تسهیل میکند.
آموزش خود در مورد عوامل زمینهای خاص مربوط به موقعیت فردی فرزندتان نیز ممکن است راهی موثر برای کاهش استرس باشد. به عنوان مثال، اگر کودک مبتلا به اوتیسم دارید، چند استراتژی اثبات شده وجود دارد که میتواند به شما کمک کند کنترل موقعیت را در دست بگیرید (به جای اینکه نسبت به آن احساس درماندگی کنید). برخی از نمونهها شامل موارد زیر است:
مسدود کردن: یک استراتژی شامل قرار دادن دست خود روی دست کودک به منظور جلوگیری از قرار دادن اقلام غیر خوراکی در دهان است. این استراتژی به کاهش هوس های غیر معمول برای برخی از کودکان کمک میکند
ارائه تنقلات خوشمزه و مغذی در فواصل زمانی منظم و مکرر (مانند هر نیم ساعت یا هر ساعت): میان وعدههای مکرر میتواند گزینههایی غیر از خوردن مواد غیرخوراکی برای کودک فراهم کند.
پاداش دادن: برای پرهیز از خوردن اقلام غیرخوراکی برای یک دوره زمانی خاص، به کودک خود جایزه بدهید. تقویت مثبت یک استراتژی اثبات شده است که میتواند به والدین کمک کند رفتارهای ناخواسته فرزند خود را تغییر دهند.
با مراجعه به مشاوره تلفنی پزشکی رایگان والدین میتوانند درباره راهبردهای دیگر برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم (یا سایر اختلالها) به منظور مقابله با پیکا بیاموزید. مدیریت موقعیتهای این چنینی برای اکثر والدین چالش بر انگیز و دشوار است اما لازم است بدانید که با تمرین و حمایت میتوانید این مورد را مدیریت کنید.
Leave Your Comment