شاید برای شما هم سوال باشد که اصلا اختلالات روانی چیست؟ و در جواب این سوال باید گفت که اختلالات روانی  الگوهایی از علائم رفتاری یا روانشناختی هستند که بر ابعاد مختلف زندگی فرد مبتلا تاثیر می‌گذارند. این اختلالات باعث پریشانی بسیار زیادی در شخصی که این علائم را تجربه می‌کند، می‌شود. اگرچه برای همه اختلالات روانی، فهرست جامعی وجود ندارد اما لیست بیماری های روانی که در ادامه مطرح شده، شامل برخی از دسته‌های اصلی اختلالات توصیف‌شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) است.

آخرین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، DSM-5 است که در ماه مه سال 2013 منتشر شد. DSM یکی از پرکاربردترین سیستم‌ها برای طبقه‌بندی بیماری های روانی است و معیارهای استاندارد تشخیصی را برای این اختلالات ارائه می‌دهد. در ادامه با انواع اختلالات روانی آشنا می‌شوید.

بررسی انواع اختلالات روانی ایران و جهان

1. اختلال اضطراب اجتماعی

اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder) یکی از انواع اختلالات روانی نسبتا رایج است که ترس غیرمنطقی از دیده شدن یا قضاوت را شامل می‌شود. قبلا در پاسخ به سوال اختلال روانی چیست مطرح کردیم که یکی از علائم اختلالات روانی، ایجاد مشکلات در زندگی فرد است؛ بنابراین، برای تشخیص ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی لازم است این موضوع در نظر گرفته شود که آیا این مسئله موجب آسیب به زندگی فرد شده است یا خیر. اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند تاثیر عمده‌ای بر روی زندگی فرد بگذارد و عملکرد او در مدرسه، محل کار و سایر محیط‌های اجتماعی را مختل کند. این بیماری، تاثیر بسیار منفی روی روابط فرد و موقعیت شغلی می‌گذارد و مشاوره آنلاین شبانه‌روزی می‌تواند یکی از راه‌حل‌های درمان این بیماری روحی روانی باشد.

2. اختلالات افسردگی

اختلالات افسردگی (Depressive Disorders) یکی از بیماری‌ های روانی شایع و نوعی از اختلالات خلقی است که شامل چند بیماری روانی می‌شود. در همه این اختلالات، خلق غمگین، احساس پوچی و تحریک‌پذیری همراه با علائم جسمی و شناختی وجود دارد، اما آن‌ها ازنظر طول مدت، زمان یا علت احتمالی با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه با اختلالات افسردگی و انواع بیماری‌های روانی در این دسته از اختلالات آشنا می‌شوید.

• اختلال بی‌نظمی خلقی اخلال‌گرانه (Disruptive mood dysregulation disorder): این اختلال، یک بیماری در دوران کودکی است که با خشم شدید و تحریک‌پذیری مشخص می‌شود. در پی ابتلا به آن، کودکان طغیان‌های خلقی مکرر و شدیدی نشان می‌دهند.
• اختلال افسردگی اساسی (Major depressive disorder): اختلالی که با کاهش علاقه به فعالیت‌ها و خلق افسرده مشخص می‌شود و منجر به اختلالات قابل‌توجه در عملکرد فرد می‌شود.
• اختلال افسردگی مداوم (Persistent depressive disorder) یا دیستایمیا (dysthymia): این بیماری روانی، نوعی افسردگی مداوم و مزمن است که اگرچه علائم آن نسبت به افسردگی اساسی، شدت کمتری دارد اما ماندگارتر است. تشخیص این اختلال، مستلزم تجربه خلق افسرده در اکثر روزها برای مدت حداقل دو سال است. پیشنهاد می‌شود افرادی که از اختلالات افسردگی رنج می‌برند، از مشاوره روانشناسی آنلاین (رایگان) استفاده کنند.
• اختلال افسردگی دیگر یا نامشخص (Other or unspecified depressive disorder): تشخیص این بیماری روانی به این شکل است که علائم فرد، مطابق با معیارهای تشخیص اختلالات افسردگی دیگر نیست اما به‌هرحال، علائم آن موجب مشکلاتی در زندگی و عملکرد فرد می‌شود.
• اختلال ملال پیش از قاعدگی (Premenstrual dysphoric disorder): این بیماری نوعی سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است که با افسردگی، تحریک‌پذیری و اضطراب قابل‌توجه مشخص می‌شود که این علائم یک یا دو هفته قبل از قاعدگی شروع می‌شوند. نشانه‌های اختلال روانی ملال پیش از قاعدگی، معمولا طی چند روز پس از قاعده شدن زن برطرف می‌شود.
• اختلال افسردگی ناشی از مواد یا دارو (Substance/medication-induced depressive disorder): این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که فرد علائم اختلال افسردگی را در هنگام استفاده از الکل یا سایر مواد یا هنگام ترک مصرف یک ماده تجربه کند.
• اختلال افسردگی به دلیل بیماری پزشکی دیگر (Depressive disorder due to another medical condition): این بیماری زمانی تشخیص داده می‌شود که سابقه پزشکی فرد نشان دهد علائم افسردگی او می‌تواند نتیجه بیماری باشد. بیماری‌هایی که ممکن است باعث بدتر شدن علائم افسردگی شوند یا منجر به این اختلال شوند شامل دیابت، سکته، بیماری پارکینسون، بیماری‌های خودایمنی، دردهای مزمن، سرطان، عفونت‌ها و HIV یا ایدز هستند.

3. اختلالات شخصیتی

انواع اختلالات شخصیتی با الگوی پایدار افکار، احساسات و رفتارهای ناکارآمد مشخص می‌شوند که می‌تواند به روابط و دیگر ابعاد زندگی، آسیب جدی بزند. 10 نوع اختلال شخصیت عبارت‌اند از:

1. اختلال شخصیت ضداجتماعی

در بین انواع اختلالات روانی، اختلال شخصیت ضداجتماعی (Antisocial Personality Disorder) با نادیده گرفتن همیشگی قوانین، هنجارهای اجتماعی و حقوق دیگران مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولا از کودکی علائم خود را نشان می‌دهند. آن‌ها در همدلی با دیگران مشکل دارند و از رفتارهای مخرب خود پشیمان نیستند. این اختلال روانی در صورتی که در فرد مبتلا تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند تبدیل به یکی از خطرناک‌ ترین بیماری های روانی شود.

2. اختلال شخصیت اجتنابی

اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant Personality Disorder) شامل بازداری شدید اجتماعی و حساسیت به طرد شدن است. احساس عدم امنیت در این افراد منجر به مشکلات قابل‌توجه در زندگی روزمره و عملکرد آن‌ها می‌شود. این نوع از اختلال به ویژه در دوران کودکی و شرایط خاص والدین می‌تواند ایجاد شود و از همان سنین کودکی فرد را دچار اختلال روانی کودکان می‌کند. درمان این اختلال نیاز به مشاوره روانشناس دارد و فرد باید برای مدت مشخصی مشاوره روانشناسی آنلاین و یا حضوری را انجام دهد.

3. اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder) با علائمی ازجمله بی‌ثباتی عاطفی، روابط بین فردی ناپایدار، تصویر ناپایدار از خود و رفتارهای تکانشی همراه است.

4. اختلال شخصیت وابسته

اختلال شخصیت وابسته (Dependent Personality Disorder) شامل الگوی مزمن ترس از جدایی و نیاز بیش‌ازحد به مراقبت شدن است. افراد مبتلا به این اختلال روانی، اغلب رفتارهایی را انجام می‌دهند که در جهت دریافت مراقبت از سوی دیگران باشد.

5. اختلال شخصیت نمایشی

اختلال شخصیت نمایشی (Histrionic Personality Disorder) شامل الگوهای تهییج ‌پذیری شدید و انجام رفتارهایی برای جلب ‌توجه است. افراد مبتلا به این اختلال در محیط‌ هایی که در آن‌ها در مرکز توجه نیستند احساس ناراحتی می‌کنند، احساساتشان به‌سرعت تغییر می‌کند و ممکن است رفتارهای نامناسب اجتماعی انجام دهند تا توجه دیگران را جلب کنند.

6. اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic Personality Disorder) شامل خودانگاره اغراق‌شده، خودمحوری و همدلی کم با دیگران است. افراد مبتلا به این اختلال تمایل دارند که بیشتر به خودشان علاقه داشته باشند تا دیگران.

7. اختلال شخصیت وسواسی- جبری

اختلال شخصیت وسواسی- جبری (Obsessive-Compulsive Personality Disorder)، شامل الگوی پایدار مشغولیت با نظم، کمال‌گرایی، انعطاف‌ناپذیری و کنترل ذهنی و بین فردی است. این اختلال با اختلال وسواسی – جبری متفاوت است.

8. اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید (Paranoid Personality Disorder) با بی‌اعتمادی به دیگران، حتی خانواده، دوستان و همسر مشخص می‌شود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، حتی بدون هیچ‌گونه مدرک و توجیهی، اهداف دیگران را بدخواهانه تلقی می‌کنند و ممکن است زود عصبانی شوند و علائمی از ضعف اعصاب را نشان دهند.

9. اختلال شخصیت اسکیزوئید

اختلال شخصیت اسکیزوئید (Schizoid Personality Disorder) شامل علائمی می‌شود که کناره‌گیری از روابط اجتماعی را در برمی‌گیرد. افراد مبتلا به این اختلال به سمت زندگی درونی خود سوق داده می‌شوند و اغلب نسبت به روابط بی‌تفاوت هستند. آن‌ها به‌طورکلی کمتر ابراز احساسات می‌کنند و ممکن است ازنظر دیگران سرد و منزوی به نظر برسند.

10 اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (Schizotypal Personality Disorder) که با ویژگی‌های عجیب‌وغریب در گفتار، رفتار، ظاهر و تفکر مشخص می‌شود را می‌توان در دسته بیماری‌ های روانی عجیب قرار داد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است باورهای عجیب‌ و غریب یا «تفکر جادویی» داشته باشند و همچنین در ایجاد روابط با دیگران مشکل داشته باشند.

درنهایت، همان‌طور که مطالعه کردید انواع اختلالات روانی بسیار زیاد هستند که در این مقاله به‌اختصار به تعدادی از آن‌ها پرداختیم. بیماری ‌های روانی می‌توانند باعث اختلال در عملکرد روزمره، روابط، کاری، مدرسه و سایر حوزه‌های مهم زندگی فرد شوند. بااین‌حال، با تشخیص و درمان مناسب، افراد می‌توانند علائم کمتری را تجربه کنند و راه‌های مقابله موثر با مشکلات خود را یاد بگیرند.