انسولین برای تجزیه گلوکز و فراهم کردن امکان ورود آن به سلول‌های بدن بسیار ضروری است. این امر باعث می‌شود که سلول‌ها بتوانند انرژی تولید کنند. در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع یک، انسولین به‌هیچ‌عنوان تولید نمی‌شود زیرا سیستم ایمنی این افراد به سلول‌های پانکراس که مسئول تولید انسولین هستند حمله کرده است و آن‌ها را نابود کرده است.

از سوی دیگر، در بدن افرادی که به دیابت نوع دو و دیابت بارداری مبتلا هستند، انسولین کافی تولید نمی‌شود یا بدن آن‌ها نمی‌تواند به‌صورت موثر از انسولین استفاده کند. آگاهی از علائم دیابت و درمان به‌موقع این بیماری به شما کمک می‌کند سطح قند خون خود را مدیریت کنید. این امر موجب می‌شود که از بروز عوارض دیابت نیز پیشگیری شود. بنابراین، در ادامه با ما همراه باشید و با مهم‌ترین علائم و عوارض بیماری دیابت آشنا شوید.

بیماری دیابت چه علائمی دارد؟

علائم بیماری دیابت نوع یک در اغلب موارد به‌سرعت و در طی چند هفته بروز پیدا می‌کند. دیابت نوع یک اغلب در کودکی یا نوجوانی شروع می‌شود اما می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. دیابت نوع یک معمولا در طی چند سال ایجاد می‌شود و به‌طورمعمول پس از 45 سالگی ظاهر می‌شود. بااین‌حال، ممکن است این بیماری زودتر نیز شروع شود.

اگرچه دیابت نوع یک و دیابت نوع دو بیماری‌های متفاوتی هستند اما هر دوی آن‌ها شامل مشکلاتی با انسولین می‌شوند که این مسئله باعث می‌شود بدن دچار ناتوانی در پردازش قند خون یا گلوکز شود. درنتیجه این مسئله گلوکز بیش‌ازحدی در خون تجمع پیدا می‌کند و سلول‌های بدن نیز انرژی بسیار کمی دارند. علائم دیابت عبارت‌اند از:

• تاری دید
• خستگی
• افزایش گرسنگی و تشنگی
• تکرر ادرار
• بی‌حسی یا مورمور شدن در دست‌ها و پاها
• زخم‌هایی که خوب نمی‌شوند
• کاهش وزن غیرقابل‌توضیح

بسیاری از این علائم به این دلیل ایجاد می‌شوند که بدن علی‌رغم کاهش قند خون یا عدم استفاده درست از آن سعی می‌کند انرژی تولید کند. برای مثال، ازآنجایی‌که از غذاهایی که می‌خورید انرژی کافی دریافت نمی‌کنید ممکن است خستگی یا گرسنگی ر ا تجربه کنید. همچنین، ازآنجایی‌که گلوکز بیش‌ازاندازه می‌تواند باعث شود که بدنتان مایع زیادی را دفع کند، ممکن است بیشتر ادرار کنید یا احساس تشنگی را تجربه کنید.

بعضی از افراد مبتلا به دیابت نوع دو یا دیابت بارداری ممکن است علائمی را تجربه نکنند. پزشک ممکن است با انجام تست قند خون یا آزمایش هموگلوبین A1c، سطح بالای قند خون را تشخیص دهد. بااین‌حال، اگر سطح گلوکز خون بیش‌ازاندازه بالا برود، علائم بروز پیدا می‌کنند. علاوه بر این، اگر قند خون به‌صورت مداوم بالا باشد می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. اگر فکر می‌کنید که علائم دیابت را دارید مهم است در این مورد با پزشک صحبت کنید. شما می‌توانید به این منظور از مشاوره پزشکی رایگان کلبه سلامتی استفاده کنید.

دیابت بارداری

دیابت بارداری همان‌طور که از نامش پیداست در دوران بارداری رخ می‌دهد. این بیماری معمولا پس از زایمان برطرف می‌شود اما ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع در آینده را افزایش دهد. بااین‌حال، اگرچه دوران بارداری محدود است اما دیابت بارداری می‌تواند با خطر برخی عوارض برای مادر و فرزند همراه باشد.

خطر پره اکلامپسی در زنانی که به دیابت بارداری مبتلا هستند بیشتر است. پره اکلامپسی نوعی فشارخون بالاست که می‌تواند مشکلات شدیدی را در بارداری ایجاد کند. از میان این مشکلات می‌توان به زایمان زودرس و تشنج اشاره کرد. از سوی دیگر، نوزادانی که مادر آن‌ها به دیابت بارداری مبتلا بوده‌اند معمولا بزرگتر هستند و در معرض خطر ترومای ناشی از تولد و ناهنجاری‌های مادرزادی قرار دارند.

بنابراین، اگر می‌خواهید باردار شوید یا در حال حاضر، باردار هستید مهم است در مورد دیابت بارداری و راه‌های مدیریت آن با پزشک صحبت کنید. شما می‌توانید به این منظور از مشاوره تلفنی پزشکی استفاده کنید و به‌این‌ترتیب به‌راحتی و به‌سرعت با یک پزشک متخصص صحبت کنید.

بیماری دیابت چه عوارضی دارد؟

قند خون بیش‌ازحد که به آن هیپرگلیسمی نیز گفته می‌شود برای بدن سمی است. به همین دلیل، دیابت با عوارض متعددی همراه است که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.

• بیماری قلبی: بر اساس مطالعات، عامل اصلی در مرگ‌ومیر بیماران مبتلا به دیابت، بیماری قلبی است. دیابت باعث می‌شود رگ‌های خونی آسیب ببینند و حمله قلبی یا سکته اتفاق بیفتد.
• نوروپاتی: سطح بالای قند خون می‌تواند منجر به نوروپاتی دیابتی شود. نام دیگر نوروپاتی دیابتی، آسیب به اعصاب است. نوروپاتی انواع مختلفی دارد و می‌تواند بر هر بخش بدن تاثیر بگذارد. در افراد مبتلا به دیابت، نوروپاتی محیطی شایع است و این مسئله، دست‌ها و پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مسئله همراه با گردش خون ضعیف در بدن باعث می‌شود که بهبود زخم‌ها دشوار شود. درنتیجه، ممکن است زخم و عفونت اتفاق بیفتد. اگر درمان سریع اتفاق نیفتد ممکن است مرگ بافت رخ دهد و ممکن است قطع عضو ضروری باشد.
• گاستروپارزی (gastroparesis) یا فلج معده: عصب واگ در بدن که سیگنال‌هایی را به دستگاه گوارش می‌فرستد می‌تواند توانایی معده در تخلیه را تحت تاثیر قرار دهد. علائم این مسئله عبارت‌اند از: حالت تهوع، سوزش سر دل، کاهش وزن، نفخ و کاهش اشتها.
• پوسیدگی دندان و مشکلات لثه: دیابت توانایی دهان و لثه‌ها را در بهبود یافتن و مبارزه با عفونت‌ها کاهش می‌دهد. داروهایی نیز که برای مدیریت قند خون مصرف می‌شوند ممکن است یکی از عوارض جانبی آن‌ها خشکی دهان باشد. این مسئله باعث می‌شود که خطر پوسیدگی دندان و عفونت‌های دهان افزایش پیدا کند.
• بیماری کلیوی: بر اساس مطالعات، تخمین زده می‌شود که 33 درصد از افراد مبتلا به دیابت، به بیماری کلیوی مزمن مبتلا هستند. از سوی دیگر، دیابت می‌تواند به رگ‌های خونی موجود در کلیه‌ها آسیب برساند و باعث اختلال در عملکرد آن‌ها شود. ازآنجایی‌که کلیه‌ها در متعادل کردن سطح مایعات و دفع مواد زائد از بدن نقش مهمی دارند سلامت آن‌ها برای سلامت کلی بدن ضروری است.
• عفونت‌ها: دیابت با افزایش خطر ابتلا به عفونت همراه است. از سوی دیگر، افرادی که به دیابت مبتلا هستند بهبودی عفونت در آن‌ها بیشتر طول می‌کشد و علاوه بر این، علائم آن‌ها معمولا شدیدتر است. عفونت درمان‌نشده ممکن است منجر به سپسیس و مشکلات دیگر شود. بنابراین، مهم است مراقب باشید تا به عفونت مبتلا نشوید.
• مشکلات بینایی: سطح بالای قند خون می‌تواند باعث آسیب به چشم‌ها شود و بینایی را کاهش دهد. سایر مشکلات بینایی ناشی از دیابت عبارت‌اند از: ادم ماکولای دیابتی (DME)، آب‌مروارید و آب‌سیاه. از سوی دیگر، ازآنجایی‌که همراه با قند خون بالا، فشارخون و کلسترول بالا نیز ممکن است اتفاق بیفتد این وضعیت می‌تواند مشکلات را بیشتر کند. این در حالی است که درمان زودهنگام می‌تواند خطر نابینایی در افراد مبتلا به دیابت را در حدود 90 درصد کاهش دهد.
• افسردگی: مطالعات، ارتباط قوی میان دیابت و افسردگی را شناسایی کرده‌اند. اگرچه این مسئله می‌تواند ناشی از مدیریت زندگی با بیماری مزمن باشد اما ممکن است دیابت و افسردگی مکانیسم‌های مشابهی در بدن داشته باشند. از سوی دیگر، ابتلای همزمان به دیابت و افسردگی می‌تواند هر یک از این شرایط را بدتر کند.

• کتواسیدوز دیابتی (DKA): اگر سطح قند خون در مدت‌زمان زیادی بالا بماند می‌تواند منجر به کتواسیدوز دیابتی شود. در این وضعیت، خون بیش‌ازاندازه اسیدی می‌شود و درصورتی‌که درمان صورت نگیرد می‌تواند جان شما را به خطر بیندازد. خشکی دهان، تنگی نفس و بوی میوه‌ای نفس برخی از علائم این مسئله هستند و ممکن است کمای دیابتی اتفاق بیفتد.
• هیپوگلیسمی: قند خون پایین ممکن است در افرادی رخ دهد که از انسولین استفاده می‌کنند. برای مثال، افرادی که بیش‌ازاندازه انسولین استفاده می‌کنند ممکن است به هیپوگلیسمی دچار شوند. این مشکل می‌تواند با خوردن یک ماده غذایی شیرین حل می‌شود. اگر این مسئله درمان نشود ممکن است کمای دیابتی اتفاق بیفتد.

همه افراد مبتلا به دیابت این عوارض را تجربه نمی‌کنند. بااین‌حال، اگر راهکارهای مناسب برای پیشگیری از این عوارض را انجام ندهید احتمال رخ دادن آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.

چگونه می‌توانید از دیابت و عوارض آن پیشگیری کنید؟

درحالی‌که پیشگیری از دیابت نوع یک امکان‌پذیر نیست، رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، اجتناب از سیگار کشیدن و انجام غربالگری‌های منظم می‌تواند به پیشگیری از دیابت نوع دو کمک کند. از سوی دیگر، پس از دریافت تشخیص دیابت می‌توانید با انجام اقداماتی، روند بیماری را کند کنید و از بروز عوارض جلوگیری کنید.

اگر به دیابت نوع یک مبتلا هستید لازم است انسولین دریافت کنید و از سوی دیگر، سعی کنید با راهکارهای درست از سلامت خود مراقبت کنید. در ادامه با راهکارهای پیشگیری از دیابت و عوارض آن آشنا می‌شوید.

• به‌جای اینکه غذاهای فراوری‌شده و نوشیدنی‌های شیرین مصرف کنید، غذاهایی که سرشار از فیبر و مواد مغذی مفید هستند را بخورید. این کار باعث تعدیل موثر قند خون می‌شود. یک رژیم غذایی کم قند و سالم برای قلب می‌تواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
• یک راهکار فوق‌العاده برای اطمینان از استفاده بدن از گلوکز خون و حذف گلوکز از بدن، ورزش کردن است. از سوی دیگر، ورزش به‌طورکلی عملکرد قلب و عروق خونی را بهبود می‌بخشد و از بدن در برابر عوارض شدید دیابت جلوگیری می‌کند.
• اجتناب از سیگار کشیدن و نوشیدن الکل و همچنین، سوءمصرف مواد مخدر می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت یا کاهش خطر بروز عوارض دیابت کمک کند. مصرف دخانیات، نوشیدن الکل و سوءمصرف مواد مخدر می‌تواند کلیه‌ها، کبد و قلب را تحت‌فشار قرار دهد و خطر بروز عوارض را افزایش دهد.

مدیریت وزن برای افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) بالایی دارند می‌تواند بسیار مفید باشد. پزشک در هنگام ارائه مشاوره تلفنی پزشکی رایگان می‌تواند در این مورد شما را راهنمایی کند. از سوی دیگر، بررسی منظم سطح قند خون به شما کمک می‌کند که درمان به‌موقع دریافت کنید.

درنهایت، دیابت نوع یک همیشه با علائم همراه است اما دیابت نوع دو و دیابت نوع بارداری ممکن است علائمی نداشته باشند. مدیریت موثر سطح قند خون می‌تواند باعث سالم ماندن بدن شما و کاهش علائم شود. از سوی دیگر، اگر برای این بیماری تحت درمان قرار نگیرید ممکن است عوارض شدیدی را تجربه کنید که برخی از آن‌ها تهدیدکننده زندگی هستند. بنابراین، اگر فکر می‌کنید علائم ابتلا به دیابت را دارید یا از عوامل خطر این بیماری برخوردار هستید مهم است در این زمینه با پزشک صحبت کنید. شما می‌توانید به این منظور از مشاوره پزشکی تلفنی رایگان کلبه سلامتی استفاده کنید.