تربیت فرزند هرگز کار آسانی نیست. درواقع، فرزندپروری یکی از چالش‌برانگیزترین و دشوارترین کارهایی است که تابه‌حال انجام خواهید داد. این امر به‌خصوص به این دلیل اتفاق می‌افتد که شما در حال یادگیری هستید. هیچ والدی وجود ندارد که در هر موقعیت بداند دقیقا باید چگونه رفتار کند. بااین‌حال، بهترین والدین، والدینی هستند که می‌خواهند بدانند چه روش‌هایی برای تربیت فرزند مناسب هستند.
اگر در چنین موقعیتی قرار دارید لازم است بدانید که شما اولین قدم برای بهتر شدن مهارت‌های فرزندپروری خود را برداشته‌اید، زیرا مشخص است که شما به نحوه تربیت فرزندتان و تعامل با او اهمیت می‌دهید و این امر احتمالا بهترین بخش تربیت اصولی فرزند است. اگر می‌خواهید از اصول تربیت فرزند آگاه شوید در ادامه با ما همراه باشید تا با روش‌های موثر در این زمینه آشنا شوید اما قبل از آن لازم است بدانید که چرا تربیت اصولی فرزند مهم است.
چرا لازم است از روش‌های اصولی برای تربیت فرزند آگاه باشید؟
رابطه والد و کودک، رابطه‌ای است که باعث پرورش رشد جسمی، عاطفی و اجتماعی کودک می‌شود. این پیوند منحصربه‌فردی است که هر والد و کودکی می‌تواند از آن لذت ببرد و از سوی دیگر، تحت تاثیر آن رشد کند. رابطه میان والد و کودک می‌تواند پایه و اساس شخصیت، انتخاب‌های زندگی و رفتار کلی کودک را تعیین کند. آگاهی از روش‌های اصولی برای تربیت فرزند باعث می‌شود که:
- فرزندتان روابط شاد و رضایت بخشی با دیگران در طول زندگی داشته باشد.
- فرزندتان یاد بگیرد که تحت استرس و شرایط دشوار، هیجانات خود را کنترل کند.
- رشد ذهنی، کلامی و عاطفی فرزندتان تقویت شود.
- مهارت حل مسئله، عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس فرزندتان تقویت شود.
- فرزندتان از مهارت‌های اجتماعی و تحصیلی برخوردار شود.
- از فرزندتان در برابر مشکلات روانشناختی مانند اختلال نافرمانی مقابله‌ای (ODD)، اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن و غیره محافظت شود.
روش‌های اصولی برای تربیت فرزند شامل چه روش‌هایی می‌شود؟
همانطور که مطرح شد آگاهی شما از روش‌های اصولی برای تربیت فرزند و استفاده از آن‌ها می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر زندگی فرزندتان داشته باشد و چه در کوتاه‌مدت و چه در بلندمدت موجب رشد سالم او در همه ابعاد شود. بنابراین، اگر می‌خواهید فرزند سالم، شاد و موفقی داشته باشید در ادامه با ما همراه باشید و از روش‌های اصولی فرزندپروری آگاه شوید.
الگوی مناسبی باشید
اگر می‌خواهید فرزندتان رفتاری خاص را انجام ندهد آن را در جلوی چشم او انجام ندهید. کودکان رفتاری که شما انجام می‌دهید را کپی می‌کنند نه آنچه می‌گویید. به یاد داشته باشید فرزندانتان هر روز شما را تماشا می‌کنند و می‌بینند که شما به سر کار می‌روید، کارهای خانه را انجام می‌دهید، قبوض را پرداخت می‌کنید و غیره. بنابراین، مهم است که ببینند شما مسئولیت‌های خود را به بهترین شکل ممکن مدیریت می‌کنید. بااین‌حال، به یاد داشته باشید که قرار نیست کامل باشید بلکه لازم است به فرزندتان سخت‌کوشی و صداقت را بیاموزید.
تا می‌توانید به فرزندتان عشق بورزید
شکی نیست که شما فرزندانتان را دوست دارید اما این عشق را چگونه به او نشان می‌دهید؟ آیا تا جایی که می‌توانید فرزندتان را می‌بوسید یا او را در آغوش می‌گیرید؟ به یاد داشته باشید که در آغوش گرفتن کودک، گرفتن دست‌های او، نوازش موهایش و بوسیدن گونه فرزندتان به او احساس امنیت می‌دهد. راه دیگر عشق ورزیدن به کودک، وقت گذراندن با اوست که این امر به فرزندتان نشان می‌دهد او برای شما در اولویت است.
آنچه در وقت گذراندن با فرزندتان اهمیت زیادی دارد، این است که بتوانید فعالانه با فرزندتان درگیر شوید. این بدین معنی است که تلفن خود را کنار بگذارید و با فرزندتان تعامل موثر داشته باشید. برخی از این راه‌ها شامل انجام بازی‌های رومیزی، انجام دادن فعالیت موردعلاقه فرزندتان همراه با او و لذت بردن از فعالیت‌های بیرون از خانه می‌شوند. این راه‌ها نه‌تنها به تعامل میان شما و فرزندتان کمک می‌کنند بلکه می‌توانند عشق شما به فرزندتان را نشان دهند.
هیجانات خود را کنترل کنید
اگر خونسردی خود را در مقابل فرزندتان از دست می‌دهید ممکن است او بترسد یا مضطرب شود. این مسئله به‌خصوص زمانی اتفاق می‌افتد که فرزندتان کوچکتر باشد. چه با نماینده خدمات مشتریان و چه با همسرتان اختلاف‌نظر دارید سعی کنید در جلوی چشم فرزندتان رفتار مناسبی انجام دهید. هر زمان که کنترل خود را از دست می‌دهید، فریاد می‌زنید یا با کسی بحث می‌کنید به فرزندتان نشان می‌دهید که چگونه در زمان‌های دشوار واکنش نشان دهد.
از سوی دیگر، وقتی خونسردی خود را از دست می‌دهید حتما عذرخواهی کنید و مسئولیت رفتار خود را بپذیرید. این کار می‌تواند در جهت الگوسازی رفتار سالم بسیار موثر باشد. بااین‌حال، اگر اغلب در کنترل خشم خود با مشکل مواجه می‌شوید می‌توانید به این منظور از خدمات مشاوره روانشناسی فردی کلبه سلامتی استفاده کنید و به‌این‌ترتیب با مشورت با یک متخصص، از راه‌های سالم کنترل خشم آگاه شوید.
انعطاف‌پذیر باشید
گاهی والدین با انتظارات و اهداف غیرواقع‌بینانه‌ای هم برای فرزندانشان و هم برای خودشان روبرو هستند. اگر متوجه شده‌اید که دائما چنین شرایطی را تجربه می‌کنید ممکن است لازم باشد که انعطاف‌پذیری خود را افزایش دهید. کمال‌گرا بودن می‌تواند بسیار استرس‌زا باشد و این مسئله نه‌تنها شما را به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه باعث می‌شود که فرزندتان نیز تحت‌فشار قرار گیرد.
علاوه بر این، وقتی کمال‌گرا هستید ممکن است دائما نگران نظرات والدین دیگر در مورد خود باشید یا اینکه به خاطر روش‌های فرزندپروری خود خجالت بکشید. برای مثال، ممکن است احساس کنید که فرزندتان به اندازه کافی در مدرسه عملکرد خوبی ندارد و درنتیجه این مسئله تحت‌فشار قرار بگیرید. این در حالی است که این فشار نه‌تنها کمکی به بهبود شرایط نمی‌کند بلکه نتیجه عکس به دنبال دارد و باعث می‌شود که فرزندتان از خودش ناامید شود زیرا انتظارات شما را برآورده نمی‌کند. به همین دلیل، مهم است که برای فرزندپروری اصولی یک قدم به عقب بردارید و دوباره میزان واقع‌بینانه بودن انتظارات خود را ارزیابی کنید.
به قوانین خود پایبند باشید
به‌عنوان والدین، یکی از مسئولیت‌های بسیار مهم شما این است که به فرزندتان تفاوت میان درست و غلط را بیاموزید که بخشی از این آموزش با تعیین قوانین اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر، مهم است که خودتان نیز به این قوانین پایبند باشید. بنابراین، وقتی کار اشتباهی انجام می‌دهید یا خونسردی خود را از دست می‌دهید مسئولیت رفتارتان را بپذیرید.
همچنین، مهم است که در قوانینی که تعیین می‌کنید ثبات قدم و داشته باشید و درعین‌حال، در این مورد انعطاف‌پذیر باشید. برای مثال، اگر قانونی را تعیین کردید اما پس از مدتی به این نتیجه رسیدید که این قانون موثر نیست با گفتن «اشتباه کردم» و توضیح دلیل آن، قانون را تغییر دهید. بااین‌حال، اگر به این نتیجه رسیدید که قانونی که تعیین کرده‌اید قانونی مناسب است، به آن پایبند باشید و مراقب باشید که فرزندتان، آن را رعایت می‌کند.
به سلامت خود توجه کنید
والدین نیز به آرامش و استراحت نیاز دارند. بنابراین، مهم است که از خودتان مراقبت کنید و به سلامت جسم و روان خود توجه کنید. از سوی دیگر، در بسیاری از موارد با تولد فرزند، کیفیت و کمیت رابطه میان والدین ممکن است کاهش پیدا کند که این مسئله می‌تواند در آینده مشکلات بزرگتری را ایجاد کند. به همین دلیل، مهم است که در این شرایط برای تقویت رابطه خود با همسرتان تلاش کنید و وقت بگذارید. بااین‌حال، اگر در این زمینه با مشکل مواجه هستید می‌توانید از مشاوره زناشویی کلبه سلامتی نیز کمک بگیرید.
والدینی که تحت‌فشار هستند بیشتر احتمال دارد که خونسردی خود را از دست بدهند. بنابراین، برای اینکه از سلامت جسم و روح خود مراقبت کنید، زمانی برای خود داشته باشید و در این زمان کارهایی را انجام دهید که به شما احساس خوبی می‌دهند. برای مثال، می‌توانید موسیقی گوش دهید، ورزش کنید، کتاب بخوانید یا تنها بر روی تخت دراز بکشید و استراحت کنید. همچنین، اگر در زمینه سلامت جسم یا روان خود با مشکلاتی مواجه شده‌اید، در این شرایط می‌توانید از مشاوره پزشکی رایگان یا مشاوره تلفنی روانشناسی کلبه سلامتی استفاده کنید و به‌این‌ترتیب، با کمک گرفتن از سوی یک متخصص در جهت بهبود سلامت خود گام بردارید.
هر اتفاقی هم که بیفتد، فرزندتان را کتک نزنید
اگرچه ممکن است کتک زدن در کوتاه‌مدت باعث شود که فرزندتان از دستورات شما پیروی کند اما به‌تدریج می‌تواند باعث مشکلات بسیار زیادی شود. کتک زدن کودک به او درست و غلط را نمی‌آموزد و تنها به او یاد می‌دهد که از پیامدهای رفتارش بترسد. از سوی دیگر، وقتی فرزندتان را کتک می‌زنید به او یاد می‌دهید که مشکلاتش را با خشونت حل کند.
کودکانی که در خانه کتک می‌خورند بیشتر احتمال دارد که با دیگران دعوا کنند. همچنین، بیشتر احتمال دارد که آن‌ها در بزرگسالی رفتارهای ضداجتماعی و پرخاشگری نشان دهند. بنابراین، به‌جای کتک زدن فرزندتان از روش‌های تحسین رفتارهای مثبت و تعیین قوانین برای رفتارهای منفی استفاده کنید.
فرزندتان را تحسین کنید
به‌عنوان والدین، ما اغلب تمایل داریم که رفتارهای منفی فرزندمان را ببینیم و سعی کنیم آن‌ها را اصلاح کنیم اما علاوه بر این، آنچه اهمیت زیادی دارد این است که از فرزندتان قدردانی کنید و اگر کار زیبا و خوبی را انجام داد او را تحسین کنید. مطمئن شوید که به رفتارهای مثبت فرزندتان بیشتر از رفتارهای منفی او توجه می‌کنید. در این صورت، می‌توانید به کودک خود کمک کنید که بیشتر رفتارهای مثبت انجام دهد.
به فرزندتان گوش دهید
آیا تابه‌حال آن‌قدر سرتان شلوغ بوده است که متوجه نشوید فرزندتان در حال صحبت با شماست؟ نگران نباشید. این مسئله برای همه والدین اتفاق می‌افتد. بااین‌حال، برای اینکه بتوانید رابطه خوبی با فرزندتان داشته باشید و این مسئله برای شما کمتر اتفاق بیفتد، سعی کنید وقتی فرزندتان در حال صحبت است از عوامل حواس‌پرتی اجتناب کنید و به افکار مزاحم توجه نکنید. وقتی به فرزندتان گوش می‌کنید به او نشان می‌دهید که دوستش دارید. برای این امر مهم است که با کودک خود تماس چشمی داشته باشید، به او به‌صورت کامل توجه کنید و همچنین، در هنگام ناراحتی کودک، بازوی او را لمس کنید یا دستش را بگیرید.
درنهایت، وقتی صحبت از تربیت فرزند به میان می‌آید، به یاد داشته باشید که والد خوب بودن با والد کمال‌گرا بودن بسیار متفاوت است. اگرچه مهم است که مهارت‌های فرزندپروری خود را بهبود ببخشید و تلاش کنید والد خوبی باشید اما مهم است که وقتی اشتباه می‌کنید خود را سرزنش نکنید. هیچکس کامل نیست. هرچند وقت یک‌بار اشتباه کردن، آسیبی به فرزندتان نمی‌رساند. آنچه اهمیت زیادی دارد این است که مسئولیت اشتباه خود را بپذیرید و برای رشد کردن تلاش کنید. همچنین، در این شرایط استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی کودک و نوجوان کلبه سلامتی به شما کمک می‌کند که به‌صورت گام‌به‌گام و با دریافت کمک از یک متخصص برای بهبود روش‌های فرزندپروری خود اقدام کنید.
