زردآلو
زرد آلو (نام علمی: Prunus armeniaca) یک گونه از خانواده گلسرخیان است. این درخت کوچک که میوه آن خوراکی است از دوران پیشاتاریخی کشت میشدهاست. درخت زرد آلو بومی نواحی چین می باشد و هنوز هم بصورت وحشی در این مناطق می روید این درخت در اوائل قرن اول میلادی به آسیا و اروپا راه یافت .درخت زردآلو تا ارتفاع 6 متر می رسد برگهای آن مانند قلب نوک تیز و برنگ سبز روشن مایل به زرد می باشد . گلهای زردآلو درشت و برنگ سفید متمایل به قرمز است .میوه آن گوشتی و زرد رنگ با طعمی مطبوع و شیرین بوده که در اواسط تابستان میرسد.هسته زردآلو صاف ، قهو های و بیضی شکل است، مغز آن در داخل هسته قرار دارد که طعم آن شیرین و گاهی تلخ می باشد .زردآلو انواع متفاوتی دارد که از میان آنها به موارد زی میتوان اشاره نمود :زردآلو بادامی، زردآلو قیفی، زردآلو درشتی، زردآلو نخجوان، زردآلو شکر پاره.
خواص
زردآلو و بهخصوص برگه خشک شده آن که با آب خیس خورده ملین است. مغز شیرین هسته زردآلو نیز مقوی و مغذی است و طبیعتی گرم وخشک دارد؛ در ضمن مواد پروتیینی، چربی، قند، ویتامین A و آنزیمهای مختلفی نیز در آن وجود دارد. زردآلو حاوی فیبرهای محلول در آب است. مطالعات نشان می دهد مصرف فیبرهای محلول باعث حفظ قند خون در مقدار طبیعی و کاهش کلسترول خون می شود. فیبر موجود در زردآلو از بروز یبوست و بیماری های روده ای جلوگیری می کند. زردآلو به علت داشتن مقداری اسید سالسیلیک، برای درد مفاصل و رماتیسم مفید است. خنک و اشتها آور بوده و خوردن آن باعث رفع تشنگی و عطش می شود. این میوه برای رفع یبوست و بواسیر مفید است. مصرف برگه زردآلو سبب هضم غذا می شود و از یبوست جلوگیری می کند. برای مصرف برگه، ابتدا آن را با آب شسته و به مدت یک روز در آب خیس کنید. سپس با استفاده از لیموترش، هنگام صبح ناشتا، برگه خیس خورده را همراه با آب آن میل کنید زیرا برای رفع یبوست بسیار مفید است و حرارت درونی بدن را پایین می آورد.
خواص درمانی
زردآلود به علت دارا بودن ویتامین B برای درمان بیماریهای عصبی، روحی و روانی، خستگی، بیخوابی و فراموشی مفید است. زردآلو خاصیت آرامبخشی و نشاطآوری دارد؛ در ضمن خوردن آن به آنهایی که ناراحتیهای قلبی دارند نیز توصیه میشود. این میوه عطش را از بین میبرد و دفع کننده صفرا، اسید معده و پاککننده خون و همچنین تنظیمکننده فشار خون است.
به خاطر وجود آهن در زردآلو، مصرفش برای درمان کم خونی نیز توصیه میشود. شما میتوانید التهاب معدهتان را با خوردن زردآلو کاهش دهید؛ البته توجه داشته باشید که زردآلو میوهای نفخآور است و از طرف دیگر خوردن مغز هسته آن، نفخ را از بین میبرد؛ پس میوه را همراه با مغز هستهاش بخورید.
به آن دسته از افرادی که در معدهشان احساس سوزش میکنند یا از ناراحتیهای کبدی در رنج هستند توصیه میشود که زردآلو نخورند.مصرف مغز هسته زردآلو بهعنوان داروی سینهدرد، سرماخوردگی و نیز برای تقویت عمومی بدن و همچنین افزایش نیروی جنسی توصیه میشود
-تصفیه کننده خون است
-عروق را باز می کند
-ملین است
-بوی بد دهان را رفع می کند
-تب بر است
-بعلت داشتن کبالت برای کم خونی مفید است
-ورم مفاصل را برطرف می کند
-ضد نرمی استخوان است
-برای قلیایی کردن بدن مفید است
مواد معدنی و ویتامین
این میوه سرشار از ویتامین های A و C و آهن است. مواد مغذی موجود در زردآلو از چشم ها و قلب حفاظت می کنند و فیبر موجود در آن بر علیه بیماری ها مبارزه می کند. زردآلو منبع غنی بتاکاروتن پیش ساز ویتامین A است. زردآلوهایی که رنگ نارنجی تیره دارند، حاوی بتاکاروتن بیشتری هستند. مواد غذایی حاوی بتاکاروتن باعث کاهش خطر بروز بیماری های قلبی، سکته ، آب مروارید و بعضی سرطان ها می شوند.
مقادیر بالای بتاکاروتن و لیکوپن موجود زردآلو باعث می شود غذای مفیدی برای حفظ سلامتی قلب باشد. این دو ماده بعنوان آنتی اکسیدان، از اکسیداسیون LDL- کلسترول و بروز بیماری قلبی جلوگیری می کنند. بتاکاروتن در بدن ، به ویتامین A تبدیل می شود . پس می توان گفت زردآلو منبع غنی ویتامین A است که در حفظ بینایی چشم موثر است و بعنوان یک آنتی اکسیدان قوی جلوی تخریب سلول ها توسط رادیکال های آزاد را می گیرد. زردآلو منبع غنی بتاکاروتن است. لذا در تقویت بینایی چشم ، جلوگیری از بروز بیماری های قلبی و آب مروارید موثر است. زردآلو به علت داشتن مقداری اسید سالسیلیک ، برای درد مفاصل و رماتیسم مفید است.
جدول زیر مواد مغذی موجد در 100 گرم زردآلوی تازه را نشان می دهد:
کلیات | مقدار | درصد RDA |
انرژی | 50 Kcal | 2.5% |
کربوهیدرات ها | g11 | 8.5% |
پروتئین | 1.4 g | 2.5% |
چربی کل | 0.4 g | 1% |
کلسترول | 0 mg | 0% |
فیبر غذایی | 2 g | 5% |
ویتامین ها | ||
فولات | 9 mcg | 2% |
نیاسین | 0.600 mg | 4% |
پانتوتنیک اسید | 0.240 mg | 5% |
پیریدوکسین | 0.054 mg | 5% |
ریبوفلاوین | 0.040 mg | 3% |
تیامین | 0.030 mg | 2.5% |
ویتامین A | 1926 IU | 64% |
ویتامین c | 10 mg | 11% |
ویتامینٍٍ E | 0mg | 0% |
ویتامین K | 3.3 mcg | 3% |
الکترولیت ها | ||
سدیم | 1 mg | 0% |
پتاسیم | 259 mg | 5.5% |
مواد معدنی | ||
کلسیم | 13 mg | 1.3% |
آهن | 0.39 mg | 5% |
منیزیم | 10 mg | 2.5% |
منگنز | 0.077 mg | 3% |
فسفر | 23 mg | 3% |
روی | 0.2 mg | 2% |
فیتونوترینت ها | ||
آلفا کاروتن | 19 mcg | — |
بتا کاروتن | 1094 mcg | — |
بتاکریپتوگزانتین | 104 mcg | — |
لوتئین زآگزانتین | 89 mcg | — |
مشکلات خوردن زردآلو
از زیاده روی در مصرف زردآلو خودداری کنید ، زیرا مصرف زیاد آن در هضم مواد غذایی ایجاد اختلال کرده و دچار اسهال می شوید.
افرادی که ناراحتی کبدی دارند، باید از زیاد خوردن زردآلو پرهیز کنند.
هسته تلخ زردآلو مواد سمی به نام اسید سیانیدریک و اسید پروسیک دارد . لذا خوردن هسته تلخ زردآلو خطرناک است.
مصرف زیاد زردآلو باعث ایجاد لک های سفید پوستی می شود.
زردآلو از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است ، لذا برای سرد مزاجان مضر است. اگر زردآلو را همراه با هسته شیرین آن بخورید ، دچار نفخ معده نخواهید شد.
کسانى که دچار سوزش یا نفخ معده هستند، از مصرف زیاد زردآلو پرهیز کنند. زردآلو به طور کلی دیرهضم و نفاخ است . بنابراین اشخاص مسن و کودکان باید از خوردن زیاد آن پرهیز کنند .
زردآلو را همیشه قبل از غذا بخورید و هسته اش را نیز همراه آن مصرف کنید ، زیرا هسته شیرین زردآلو ضد نفخ بوده و هضم آن را آسان می سازد .
این میوه را هنگام ناشتا وبا معده خالی نخورید، زیرا سبب دل پیچه مى شود. زردآلوی کال و نرسیده دیرهضم و نفاخ است . همچنین ترشح اسید معده را افزایش می دهد و باعث ترش کردن معده می شود. هرگز زردآلو را بعد از غذاهای سنگین نخورید. بعد از خوردن زردآلو آب سرد ننوشید یا با آب سرد استحمام نکنید، زیرا باعث ایجاد گاز و نفخ در معده می شود. اگر بعد از خوردن زردآلو دچار سنگینی و نفخ معده شدید ، فوراً مقداری زیره را دم کرده و میل نمایید یا مقداری عرق زیره یا عرق نعنا بخورید.
شرایط زردآلو
مناطق دارای آب و هوای گرم و خشک برای کشت زردآلو مناسب می باشند. با توجه به اینکه این گونه زود گل می دهد، سرمای دیررس بهاره یک عامل محدودکننده برای کشت آن می باشد. نیاز سرمایی زردآلو حدود 900-250 ساعت است. در نقاط سرد باید آن را در مقابل آفتاب کاشت. در زمینهای قابل نفوذ و گرم٬ بهتر از زمینهای رسی و مرطوب رشد کرده و محصول میدهد.درخت زردآلو در سالهای اول رشد و بخصوص در فصل رشد به آبیاری فراوان نیاز دارند. لازم به توضیح است که آبیاری این گیاه به روش کرت بندی نباید صورت گیرد زیرا هم به ریشهها اجازه تنفس داده نمی شود و هم از طریق تماس مستقیمی که طوقه با آب دارد درخت را بیمار می کند.
در باغ زردآلو٬ فاصله بین این درختان از یکدیگر ۶ تا ۷ متر منظور می گردد پایه های انتخابی برای زردآلو ، بادام و هلو می باشد ولی پایه زردآلو مناسبتر است.
تکثیر این گیاه به دو طریق انجام میپذیرد:
-از طریق کاشت مستقیم بذر
-از طریق پیوند زدن
که شیوه دوم محصول بهتری داده و رواج بیشتری دارد.
درخت زردآلو به زخم بسیار حساس است به طوری که در صورت ایجاد کوچکترین زخم٬ مورد حمله آفات قرار میگیرد. اگر چنانچه پوسته براحتی جدا شود یا اینکه تنه حالت پوکی داشته باشد درخت بیمار است.
“در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد مطلب فوق، از این بخش با پزشک مربوطه در ارتباط باشید“